Kindergeld to jedno z najważniejszych świadczeń, na które mogą liczyć rodziny zamieszkujące w Niemczech. Wypłacane jest na każde dziecko, mając na celu wsparcie finansowe rodziców. Niestety, czasami dochodzi do sytuacji, w których beneficjenci są zobowiązani do zwrotu otrzymanych środków. W tym artykule wyjaśnimy, kiedy może dojść do konieczności zwrotu Kindergeld, jak starać się o umorzenie tego zobowiązania, a także jakie są terminy przedawnienia. Przedstawimy również, jakie kroki należy podjąć, aby uniknąć takiej sytuacji.
Dlaczego muszę oddać Kindergeld? Poznaj powody wstrzymania świadczenia na dziecko w Niemczech
Zwrot Kindergeld to sytuacja, której wiele rodzin chciałoby uniknąć, jednak istnieją okoliczności, w których Familienkasse może zażądać zwrotu części lub całości wypłaconych świadczeń. Jeżeli urząd uzna, że otrzymywaliśmy rodzinne za okres, za który nie należały nam się pieniądze, zażąda oddania całej kwoty. Poniżej przedstawiamy szczegółowe omówienie głównych przyczyn, które mogą prowadzić do konieczności zwrotu Kindergeld.
Nieprawidłowe miejsce zamieszkania
Jednym z najczęstszych powodów, dla których Familienkasse może zażądać zwrotu zasiłku na dziecko w Niemczech, jest sytuacja, gdy rodzic lub dziecko nie zamieszkuje na terenie Niemiec. Zgodnie z przepisami, Kindergeld przysługuje często tym rodzinom, którzy mają swoje miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu na terytorium Niemiec – wynika to z konieczności posiadania nieograniczonego obowiązku podatkowego. W wielu przypadkach to właśnie meldunek w Niemczech decyduje o przyznaniu rezydencji podatkowej, dlatego przeprowadzka może zmienić nasz status.
Jeśli rodzina przeprowadza się do innego kraju, ma obowiązek poinformować o tym fakcie odpowiednie organy. W przypadku zaniedbania tego obowiązku i kontynuowania pobierania świadczenia, Familienkasse może uznać to za nieuprawnione pobieranie środków. Zwłaszcza w sytuacjach, gdy rodzina opuszcza Niemcy na stałe, a utrzymanie prawa do Kindergeld staje się niemożliwe. Nawet krótkoterminowy pobyt za granicą, np. z powodu pracy, może wymagać zgłoszenia, jeżeli zmienia się zwykłe miejsce zamieszkania rodziny.
Nie zawsze meldunek w Niemczech jest konieczny do pobierania Kindergeld, ale jest często dowodem na przebywanie się w Niemczech na stałe oraz że jest się objętym nieograniczonym obowiązkiem podatkowym. Dlatego wszelkie zmiany adresu zamieszkania należy niezwłocznie zgłaszać do Familienkasse.
Równoczesne pobieranie świadczeń z innego kraju
Współczesne przepisy dotyczące świadczeń rodzinnych przewidują koordynację między krajami członkowskimi Unii Europejskiej oraz krajami, z którymi Niemcy mają podpisane odpowiednie umowy. Jeśli rodzina otrzymuje świadczenia z innego kraju, np. polski program 800 plus, ma obowiązek zgłosić ten fakt do Familienkasse.
Podwójne pobieranie świadczeń jest niedozwolone i może prowadzić do nałożenia obowiązku zwrotu otrzymanego Kindergeld. W praktyce oznacza to, że jeżeli dana rodzina otrzymuje 800 plus, niemieckie Kindergeld może zostać pomniejszone lub całkowicie wstrzymane. Jeśli rodzic nie zgłosi pobierania innych świadczeń, Familienkasse może uznać to za świadome działanie w celu uzyskania korzyści finansowej, co wiąże się z koniecznością zwrotu nienależnie pobranych środków.
Zmiana sytuacji zawodowej
Kolejnym istotnym czynnikiem, który może prowadzić do konieczności zwrotu Kindergeld, jest zmiana sytuacji zawodowej rodzica. Kindergeld przysługuje m.in. na podstawie miejsca zatrudnienia i podlegania niemieckiemu systemowi ubezpieczeń społecznych. Gdy rodzic zmienia pracę, szczególnie jeśli nowa praca znajduje się poza granicami Niemiec, może to wpłynąć na prawo do Kindergeld.
Brak zgłoszenia zmian w liczbie dzieci
Rodziny, które otrzymują Kindergeld, mają obowiązek zgłaszania wszelkich zmian dotyczących liczby dzieci, na które przyznawane jest świadczenie. Przykładem może być ukończenie przez dziecko 18 roku życia. Wprawdzie świadczenie może być dalej wypłacane, jeśli dziecko kontynuuje naukę, jednak rodzina musi przedstawić odpowiednie dokumenty potwierdzające ten fakt.
W przypadku gdy dziecko ukończy 18 lat i nie kontynuuje nauki lub rozpoczyna pracę, a fakt ten nie zostanie zgłoszony do Familienkasse, świadczenie może być nadal wypłacane, mimo braku uprawnień do jego otrzymywania. Takie sytuacje prowadzą do konieczności zwrotu nienależnie wypłaconych środków. Familienkasse może również zażądać zwrotu w przypadku innych zmian, np. gdy dziecko zmienia status na pełnoletni i samodzielnie podlega niemieckiemu systemowi ubezpieczeń społecznych.
Jak starać się o umorzenie zwrotu Kindergeld w Niemczech?
Gdy Familienkasse stwierdzi konieczność zwrotu Kindergeld, możliwe jest złożenie wniosku o umorzenie tego zobowiązania. Proces ten nie jest jednak prosty i wymaga odpowiedniego uzasadnienia.
Aby starać się o umorzenie zwrotu, należy złożyć pisemny wniosek do odpowiedniej Familienkasse. Trzeba w nim przedstawić argumenty świadczące o tym, że zwrot świadczenia byłby niesłuszny lub zbyt obciążający finansowo dla rodziny. Najczęściej podnoszonym argumentem jest sytuacja życiowa rodziny, trudności finansowe, brak winy po stronie beneficjenta czy nieumyślne wprowadzenie Familienkasse w błąd.
Na odwołanie od decyzji Familienkasse dotyczącej zwrotu zasiłku Kindergeld mamy 30 dni od daty jej wydania. Jednak na początku warto ustalić, czy nasze odwołanie będzie uzasadnione.
Umorzenie zwrotu Kindergeld – czas oczekiwania na decyzję
Po złożeniu wniosku o umorzenie zwrotu Kindergeld, czas oczekiwania na decyzję może wynosić od kilku tygodni do kilku miesięcy, w zależności od skomplikowania sprawy oraz obciążenia urzędów. W tym czasie Familienkasse może wymagać dodatkowych dokumentów lub informacji, które pomogą w podjęciu ostatecznej decyzji. Ważne jest, aby na bieżąco odpowiadać na korespondencję z urzędu, aby nie opóźniać procesu.
Zwrot Kindergeld a 800 (dawniej 500) plus – czy te świadczenia mają na siebie wpływ?
Pytanie, które często pojawia się w kontekście świadczeń rodzinnych, dotyczy relacji między niemieckim Kindergeld a polskim programem 800 plus. Choć teoretycznie oba te świadczenia są od siebie niezależne, w praktyce mogą na siebie wpływać. Jeśli rodzina otrzymuje Kindergeld w Niemczech, a jednocześnie jest uprawniona do 800 plus w Polsce, może dojść do sytuacji, w której konieczne będzie rozliczenie jednego z tych świadczeń.
Osoby, które podlegają koordynacji świadczeń społecznych między krajami, np. w sytuacji, gdy jeden z rodziców podejmuje pracę lub zamieszkuje w innym kraju. W takich przypadkach konieczne jest natychmiastowe zgłoszenie wszelkich zmian do odpowiednich instytucji w każdym z krajów, z których pobierane są świadczenia. Jeśli zmiany te wpływają na pierwszeństwo wypłaty świadczeń (np. po rozpoczęciu pracy w Niemczech), należy rozważyć złożenie wniosku o wstrzymanie wypłaty w kraju dotychczasowym, aby uniknąć nienależnie pobranych świadczeń.
Na przykład, jeśli rodzic zaczyna pracować w Niemczech, a drugi pozostaje nieaktywny zawodowo w Polsce, to od momentu zmiany pierwszeństwo wypłaty zasiłku rodzinnego przechodzi na Niemcy, co może wpłynąć na prawo do pobierania świadczeń w Polsce.
Jak zrobić zwrot Kindergeld do Familienkasse?
W przypadku, gdy zwrot rodzinnego z Niemiec zostanie nałożony, istnieje kilka opcji jego dokonania. Najprostszym sposobem jest jednorazowy przelew na konto bankowe wskazane przez Familienkasse. Warto jednak pamiętać, że termin dokonania zwrotu jest ściśle określony i jego niedotrzymanie może wiązać się z dodatkowymi konsekwencjami, takimi jak odsetki za zwłokę. Numer konta będzie wskazany na decyzji, którą otrzymamy z urzędu.
Jeśli jednorazowy zwrot nie jest możliwy, warto jak najszybciej skontaktować się z urzędem i omówić możliwość rozłożenia zobowiązania na raty.
Zwrot Kindergeld na raty – czy istnieje taka opcja?
Dla wielu rodzin zwrot Kindergeld w całości może stanowić duże obciążenie finansowe. W takiej sytuacji możliwe jest złożenie wniosku o rozłożenie zobowiązania na raty. Familienkasse w większości przypadków nie zgadza się jednak na takie rozwiązanie, pod warunkiem że beneficjent wykaże realną potrzebę. Zazwyczaj zostaniemy poproszeni o zwrot pełnej sumy w wyznaczonym przez urząd terminie. Dlatego tak ważne jest przestrzeganie zasad dotyczących świadczenia rodzinnego w Niemczech.
Jeżeli już zdecydujemy się prosić urząd o rozłożenie na raty, wniosek powinien zawierać szczegółowe informacje na temat sytuacji finansowej rodziny, a także propozycję wysokości miesięcznej raty, którą rodzina jest w stanie regularnie spłacać.
Jak uniknąć zwrotu rodzinnego z Niemiec?
Aby uniknąć konieczności zwrotu Kindergeld z Niemiec, kluczowe jest przestrzeganie kilku podstawowych zasad i obowiązków. Przede wszystkim, każdą zmianę w sytuacji życiowej, taką jak zmiana miejsca zamieszkania, statusu zawodowego czy liczby dzieci, należy niezwłocznie zgłosić do Familienkasse. To samo dotyczy otrzymywania innych świadczeń z zagranicy, np. polskiego 800 plus – każda taka informacja powinna być dokładnie przekazana odpowiednim organom. Ważne jest także regularne aktualizowanie danych, w szczególności w przypadku zmiany adresu zamieszkania lub numeru konta bankowego.
Zwrot Kindergeld to sytuacja, której wielu rodziców stara się uniknąć. Jeśli jednak dojdzie do konieczności zwrotu, warto znać swoje prawa oraz możliwości ubiegania się o umorzenie lub rozłożenie zobowiązania na raty. Przestrzeganie powyższych obowiązków jest kluczowe, aby uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek w przyszłości. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości lub problemów, warto zgłosić się do prawnika lub firmy zajmującej się zwrotem podatku z zagranicy, aby uzyskać profesjonalną pomoc i wsparcie.
