Gewerbe a ubezpieczenie w Polsce – czy to możliwe, czy jednak grozi za to kara? Zestawienie kosztów i najważniejszych informacji

Gewerbe a ubezpieczenie w Polsce – czy to możliwe, czy jednak grozi za to kara? Zestawienie kosztów i najważniejszych informacji

Oceń post

Publikacja: lipiec, 2025
Aktualizacja: wrzesień, 2025

Prowadzenie Gewerbe w Niemczech i jednoczesne opłacanie składek w Polsce jest możliwe – ale tylko w ściśle określonych przypadkach, przy spełnieniu konkretnych warunków i przez maksymalnie 24 miesiące. W przeciwnym razie grożą poważne konsekwencje finansowe i prawne. Zebraliśmy dla Ciebie wszystkie kluczowe informacje, których potrzebujesz, by działać legalnie i bezpiecznie – od podstaw prawnych, przez zestawienie kosztów GKV i PKV, po konkretne scenariusze, w których można zachować polskie ubezpieczenie – zapraszamy!

Czy muszę mieć ubezpieczenie zdrowotne prowadząc Gewerbe w Niemczech?

Prowadzenie działalności gospodarczej w Niemczech wiąże się z obowiązkiem posiadania ubezpieczenia zdrowotnego – i to od samego początku. Zgodnie z niemieckim prawem (§193 VVG), każda osoba zameldowana na terytorium Niemiec, niezależnie od formy zatrudnienia czy charakteru działalności, musi być objęta odpowiednią ochroną zdrowotną. Obowiązek ten aktywuje się nie tylko w momencie zameldowania, ale również po trzech miesiącach pobytu z zamiarem osiedlenia się lub już z chwilą uruchomienia Gewerbe. Niemiecki system nie pozostawia tu miejsca na interpretację – ubezpieczenie to konieczność.

Zignorowanie tego wymogu może pociągać za sobą poważne konsekwencje. Brak aktywnej polisy to nie tylko ryzyko wysokich kar finansowych, ale też poważne utrudnienia administracyjne. Osoby nieubezpieczone mogą zostać objęte zakazem legalnej pracy, a nawet zmierzyć się z problemami w urzędach ds. cudzoziemców. Dla przedsiębiorcy oznacza to nie tylko ryzyko kosztów leczenia z własnej kieszeni, ale również realne zagrożenie dla dalszego funkcjonowania biznesu na niemieckim rynku.

Gewerbe a ubezpieczenie w Polsce – czy można prowadzić działalność w Niemczech, opłacając polskie składki?

Choć prowadzenie Gewerbe w Niemczech z reguły wiąże się z koniecznością ubezpieczenia w tamtejszym systemie, istnieje wyjątek – zaświadczenie A1. To dokument wydawany przez ZUS, który potwierdza, że mimo działalności za granicą, nadal podlegasz polskiemu systemowi ubezpieczeń społecznych. Dzięki niemu można – przez maksymalnie 24 miesiące – legalnie kontynuować opłacanie składek w Polsce, unikając tym samym obowiązku wchodzenia w kosztowny niemiecki system zdrowotny.

Jednak A1 nie jest dla każdego. Aby je otrzymać, należy spełnić szereg warunków: prowadzić działalność w Polsce przez co najmniej dwa miesiące przed przeniesieniem działalności do Niemiec, utrzymywać realną infrastrukturę firmy w kraju, świadczyć usługi o podobnym charakterze oraz generować przynajmniej 25% przychodów z rynku polskiego. Po upływie dwóch lat – niezależnie od sytuacji – konieczne będzie przejście na niemieckie ubezpieczenie, co wiąże się zarówno z wyższymi kosztami, jak i nowymi obowiązkami.

Ile kosztuje ubezpieczenie w Niemczech na Gewerbe?

Wybór odpowiedniego ubezpieczenia zdrowotnego w Niemczech to jedna z kluczowych decyzji, jakie musi podjąć każdy przedsiębiorca prowadzący Gewerbe. Na rynku dostępne są dwie główne opcje: publiczne ubezpieczenie państwowe (GKV) oraz prywatne (PKV). Oba systemy różnią się nie tylko kosztem, ale również zakresem świadczeń, sposobem naliczania składek i dostępem do usług medycznych. Warto dobrze zrozumieć, jakie obciążenia finansowe wiążą się z każdą z opcji i które rozwiązanie będzie najbardziej opłacalne w konkretnej sytuacji życiowej i zawodowej.

Dla młodych przedsiębiorców PKV może być znacznie tańsze – już od 51–75 €. Warto jednak dokładnie porównać zakres świadczeń i czas oczekiwania na lekarzy.

CechaGKV – państwowePKV – prywatne
Koszt miesięczny (2025)min. 218,46 € (14,6% + 2,5% od dochodu)90 – 800 € (średnio 51–200 € dla młodych)
Wysokość składkiZależna od dochoduZależna od wieku, zdrowia, pakietu
Dostęp do lekarzyDłuższe kolejkiSzybszy dostęp do specjalistów
Zakres świadczeńStandardowy, ustawowyElastyczny, indywidualny
Stabilność kosztówRosną przy wzroście dochodówMogą rosnąć z wiekiem / chorobami
OpłacalnośćLepsza przy niskich dochodachLepsza dla młodych i zdrowych

Jaka kara za brak ubezpieczenia Gewerbe?

Brak ubezpieczenia zdrowotnego przy prowadzeniu Gewerbe w Niemczech to poważne wykroczenie, które może kosztować przedsiębiorcę setki, a nawet tysiące euro. Zgodnie z §193 ust. 4 VVG, za każdy miesiąc bez ubezpieczenia naliczane są kary – pełna składka za pierwsze pół roku, a potem 1/6 składki za każdy kolejny miesiąc. W przypadku braku danych przyjmuje się aż 5 lat zaległości. Do tego dochodzą koszty leczenia z własnej kieszeni, konieczność uregulowania zaległych składek z odsetkami oraz ryzyko zakazu pracy i problemów z urzędem ds. cudzoziemców.

Gewerba w Niemczech a ubezpieczenie w Polsce – KRUS, praca najemna i inne szczególne przypadki

Osoby ubezpieczone w KRUS muszą pamiętać, że ten system nie obejmuje ochroną zdrowotną ani społeczną w przypadku prowadzenia działalności typu Gewerbe na terenie Niemiec. W takiej sytuacji niezbędne jest przejście na niemiecki system ubezpieczeń – zarówno zdrowotnych, jak i emerytalnych – zgodnie z obowiązującym prawem unijnym.

Jeśli natomiast pracujesz na etacie w jednym kraju Unii Europejskiej, a działalność gospodarczą prowadzisz w innym, decydujące znaczenie ma miejsce zatrudnienia – to ono wskazuje, któremu systemowi ubezpieczeń podlegasz. W przypadkach, gdy działalność jest prowadzona równolegle w kilku państwach, rozstrzygające staje się to, gdzie wykonujesz główną część usług.

ZOBACZ RÓWNIEŻ  Steuernummer – co to jest, gdzie można go znaleźć i jak go uzyskać w przypadku polskiej firmy? Poradź sobie z formalnościamI!

Jakie ubezpieczenie wybrać jako przedsiębiorca?

Wybór odpowiedniego ubezpieczenia zdrowotnego przez przedsiębiorcę prowadzącego Gewerbe w Niemczech zależy przede wszystkim od indywidualnej sytuacji – wieku, stanu zdrowia, dochodów oraz tego, jak długo planujesz pozostać za granicą. Ubezpieczenie państwowe (GKV) jest dostępne głównie dla osób, które wcześniej były objęte polskim NFZ i nie miały przerwy w ubezpieczeniu dłuższej niż miesiąc. Składki w tym systemie są uzależnione od wysokości dochodu, co może być korzystne przy niższych przychodach, ale z czasem – przy wzroście zarobków – koszt ten znacząco rośnie.

Z kolei ubezpieczenie prywatne (PKV) może być bardziej opłacalne dla młodszych przedsiębiorców, ponieważ początkowe składki są zazwyczaj niższe, a dostęp do specjalistów szybszy. Dużym plusem jest też możliwość dopasowania zakresu świadczeń do własnych potrzeb. Warto jednak pamiętać, że PKV wiąże się z pełną odpowiedzialnością za przyszłe podwyżki składek – a te mogą być istotne wraz z wiekiem lub pogorszeniem stanu zdrowia. Dlatego przed podjęciem decyzji warto dokładnie porównać obie opcje.

FAQ – Gewerbe i ubezpieczenie w Polsce

Czy mogę prowadzić Gewerbe i być ubezpieczonym w Polsce?

Tak, ale tylko z ważnym zaświadczeniem A1 z ZUS i maksymalnie przez 24 miesiące.

Co się stanie, jeśli nie mam żadnego ubezpieczenia?

Grożą Ci wysokie kary finansowe, obowiązek zapłaty zaległych składek oraz zakaz dalszego wykonywania działalności w Niemczech.

Czy KRUS wystarczy?

Nie. Ubezpieczenie w KRUS wygasa w momencie rozpoczęcia prowadzenia Gewerbe w Niemczech.

Czy PKV zawsze się opłaca?

Nie zawsze – opłacalność zależy od wieku, stanu zdrowia, planowanego czasu pobytu oraz oczekiwanego zakresu świadczeń medycznych.

Ile wynoszą progi podatkowe w Niemczech?

W 2025 roku podstawowa kwota wolna od podatku wynosi 12.096 €, a maksymalny próg podatkowy sięga dochodu 66.150 € rocznie. Stawki podatkowe są progresywne i zaczynają się od 14%, kończąc na 45%.

Jakie podatki na Gewerbe zapłacisz?

W przypadku Gewerbe zapłacisz podatek dochodowy (Einkommensteuer), podatek od działalności gospodarczej (Gewerbesteuer) – chyba że Twoje dochody nie przekroczą 24.500 € rocznie – oraz składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.

Jak założyć Gewerbe?

Rejestracja Gewerbe odbywa się w urzędzie ds. działalności gospodarczej (Gewerbeamt). Wymagane są: dowód tożsamości, adres zameldowania, opis działalności oraz – w niektórych branżach – dodatkowe uprawnienia lub pozwolenia.

Jak rozliczyć Gewerbe w Polsce?

Dochody z Gewerbe należy wykazać również w polskim PIT, stosując zasadę unikania podwójnego opodatkowania. Rozliczenie jest możliwe m.in. na zasadzie proporcjonalnego odliczenia lub zwolnienia z progresją, w zależności od umowy między krajami. 

Ubezpieczenie w Niemczech na Gewerbe – o tym musisz pamiętać!

Ubezpieczenie jest obowiązkowe – już od momentu zameldowania lub rozpoczęcia działalności w Niemczech.

📄 A1 tylko na 24 miesiące – pozwala tymczasowo pozostać w polskim systemie, ale wymaga spełnienia konkretnych warunków.

💶 Brak ubezpieczenia = kary – naliczane są zaległe składki, odsetki i grożą konsekwencje prawne.

⚖️ GKV czy PKV? – państwowe zależy od dochodu, prywatne bywa tańsze dla młodszych, ale mniej przewidywalne.

🧾 KRUS nie wystarczy – nie chroni przy prowadzeniu Gewerbe w Niemczech.

🕐 Nie zwlekaj z decyzją – każda luka w ubezpieczeniu może kosztować Cię setki euro.

📊 Monitoruj zmiany przepisów – składki i progi zmieniają się co roku.

Ubezpieczenie zdrowotne w niemczech na Gewerbe – zadbaj o wszystkie formalności!

Planując prowadzenie Gewerbe w Niemczech, warto już na starcie zadbać o zgodność z przepisami dotyczącymi ubezpieczenia zdrowotnego. Kluczowe kroki to złożenie wniosku o zaświadczenie A1, jeśli zamierzasz pozostać w polskim systemie ubezpieczeń, oraz dokładne porównanie GKV i PKV pod względem kosztów i zakresu świadczeń. Nie warto zwlekać z decyzją – każda luka w ubezpieczeniu może oznaczać wysokie kary i problemy administracyjne. Warto też na bieżąco śledzić zmiany przepisów, szczególnie w zakresie składek i progów dochodowych.

Jeśli nie jesteś pewien, którą ścieżkę wybrać lub potrzebujesz pomocy w formalnościach związanych z założeniem firmy oraz rozliczeniem Gewerbe w Niemczech skorzystaj z usług biura Borsuk Podatki. Specjalizujemy się w transgranicznych rozliczeniach i doradztwie dla osób pracujących i prowadzących działalność gospodarczą za granicą. Twoje sprawy podatkowe – od rejestracji Gewerbe po roczne rozliczenia i kontakt z niemieckimi urzędami.

Aby zamówić dokumenty, należy wypełnić poniższy formularz:

    Klikając “Wyślij”, potwierdzasz, że przeczytałeś, zrozumiałeś i zgadzasz się z Regulaminem serwisu i Polityką Prywatności